Begrijpend lezen neemt af door digitaal lezen

Inmiddels zijn er veel artikelen en onderzoeken verschenen over de resultaten en de gevolgen van digitaal lezen. Hoewel veel mensen op papier lezen (zoals de krant op papier lezen) nog steeds verkiezen boven digitaal lezen, is er ook een hele club (met name jonge mensen) die het ontzettend fijn vinden om digitaal te lezen. Toch zijn er een aantal punten waar aandacht aan mag worden geschonken wanneer we het over digitaal lezen hebben. Niet per se zeer negatieve of zeer positieve punten, maar punten waar we rekening mee moeten houden wanneer we digitaal lezen.

Begrijpend lezen neemt af door digitaal lezen


Minder tekstbegrip

Sommige mensen noemen digitaal lezen ‘gemakkelijk lezen’. Je leest korte nieuwsberichten en artikelen en klikt zo, hop, weer door naar het volgende artikel. Deze click-and-go manier van lezen zorgt ervoor dat we minder tekstbegrip ervaren. Het écht onderdompelen in een verhaal gebeurt hierbij zelden, tenzij het een longread is in een online krant of een magazine. Wanneer we allemaal alleen digitaal gaan lezen kan dit gevolgen hebben voor het tekstbegrip in het algemeen. Dat is meer dan zonde te noemen, aangezien lezen (en schrijven) zorgt voor een goede ontwikkeling van het intellectueel. Jezelf onderdompelen in een tekst zorgt voor meer begrip en meer concentratie.

Meer oppervlakkig lezen

Schrijver Nicholas Carr schreef het al eens in zijn boek ‘Het ondiepe, hoe onze hersenen omgaan met internet’: waar men eerder juist tot in detail teksten op papier las (als een diepzeeduiker die aan het snorkelen is) leeft bij digitale lezers het oppervlakkig lezen meer (als een waterskiër die over het water). Denk hierbij aan het scannen van zinnen tot je iets gevonden hebt wat je interessant genoeg vindt om te lezen. Dit is met name bij artikelen en online verhalen zo: bij het ‘scannen’ van zinnen in een e-book (digitaal) mis je hierbij te veel van het verhaal. Ook tweets en berichten op sociaal medium Facebook vallen hieronder: het leest makkelijk en snel.


Sneller moe van digitaal lezen

Wat ook interessant is om mee te nemen is dat je ogen sneller moe worden van een beeldscherm: al die lichtgevende pixels doen behoorlijk wat met je hersenen en je ogen. Welke conclusie kunnen we hieruit trekken? Het is (gelukkig) nog lang niet het geval dat we alléén maar digitaal lezen. Zolang je ook op papier leest is de kans groot dat je tekstbegrip weinig tot niet achteruit gaat. Wel is het verstandig om te weten wat alleen digitaal lezen met je kan doen. Wist je bijvoorbeeld dat wanneer je écht iets wilt onthouden of wilt leren je dat beter op papier kunt doen? Op papier iets lezen zorgt voor betere concentratie wat weer zorgt voor beter onthouden, volgens dit onderzoek van Oxford. Interessante materie om eens goed over na te denken.